De 5 lesvormen in virtueel onderwijs

Wanneer we praten over virtueel onderwijs denken we al snel aan een virtueel klaslokaal waarin we zo goed mogelijk een fysieke les proberen na te bootsen met avatars en een gedeeld scherm. Alhoewel dat zeker beter kan werken dan een video-call, is dat niet de enige manier. Sterker nog: er zijn vaak nog veel betere en leukere manieren om online onderwijs in te richten!

Wij hebben vijf effectieve lesvormen beschreven die je in imedu kunt toepassen. Hieronder introduceren we ze alle vijf even kort, en in de komende weken zullen we elke vorm uitvoeriger bespreken in een aparte post.

Instructie & demonstratie

Deze lesvorm komt het dichtst in de buurt bij de standaard ‘klas’, waarbij je alle leerlingen verzamelt in een virtuele ruimte om daar een bepaald onderwerp te behandelen.

Een docent geeft les over het zonnestelsel, met behulp van 3D modellen van planeten

In de meest eenvoudige opzet geef je hier een presentatie in een virtuele lesruimte met één of meerdere schermen, met (of zonder) webcam. Net als in een fysieke klas kun je vragen stellen en discussies voeren, waarbij je je avatar gebruikt om naar studenten te kijken of te lopen waardoor het duidelijker is met wie je praat.

Veel interessanter (en effectiever) wordt het als je de ruimte zelf ook onderdeel maakt van de les. Dat kan door het kiezen van een passende virtuele omgeving, of het toevoegen van 3D objecten. Denk aan het verkennen van een levensgroot skelet voor biologie, les in een virtueel café om je bestelling in het engels te oefenen, of het bezoeken van een historische plek voor een geschiedenisles.

Groepswerk

Bij een groepsopdracht maak je optimaal gebruik van de sociale interactie tussen avatars. In deze lesvorm geef je leerlingen een opdracht en kiezen ze zelf een plek in de ruimte om hier in groepen aan te werken.

Een groep studenten werkt aan een projectplan

Dit kan plaatsvinden in één grote ruimte waar je ver genoeg van elkaar kunt staan om in groepen te werken, maar in onze ervaring werkt het vaak handiger om verschillende ruimtes aan elkaar te koppelen. Je kunt dan bijvoorbeeld in één ruimte starten met een korte uitleg, waarna iedereen zich verspreid over de verschillende werkruimtes.

Voor de leerlingen zijn er verschillende manieren en hulpmiddelen om samen te werken. Naast het communiceren en bewegen met hun avatar, kunnen ze zelf ook afbeeldingen, 3D objecten, video’s of documenten in de ruimte plaatsen. Via info-panelen (pop-ups) werk je ook direct samen in Word of Google documenten, presentaties of andere apps zonder de ruimte te verlaten.

Ontdekkend leren

Dit is volgens ons één van de meest veelbelovende toepassingen van virtuele ruimtes, en tegelijk ook iets waar nog veel in te ontwikkelen valt. Bij ontdekkend leren richt je als docent vooraf een ruimte in met een duidelijke leerdoel voor je leerlingen, waarna ze hier zelfstandig mee aan de slag gaan.

Studenten in een virtueel laboratorium volgen een les over 3D scanning technieken

Leerlingen bezoeken deze ruimte zelfstandig of in groepen, en proberen het leerdoel te halen met behulp van de aanwezige informatie, opdrachten en toetsen. Hierbij heeft de docent – naast de rol van ‘architect’ – ook een meer begeleidende en sturende rol. Daardoor kan hij/zij ook makkelijker tijd besteden aan de leerlingen die dat het meest nodig hebben.

Door de ‘spelvorm’ met inspirerende omgevingen, wisselende opdrachten en duidelijke doelen is dit een hele leuke en motiverende vorm van leren. Tegelijkertijd hebben leerlingen meer ruimte voor zelfsturing; je kiest immers zelf je tijd, volgorde en leersnelheid. Als docent kun je samenwerking stimuleren door groepsopdrachten op te nemen (denk aan een ‘escape room’).

Ontmoetingen & presentatie

Bij deze lesvorm faciliteer je ontmoetingen tussen studenten, docenten en/of buitenstaanders van verschillende scholen en locaties. Het gaat hier vooral om het overwinnen van afstanden en het leren van anderen. Denk aan een projectbeurs, een presentatie, of een uitwisseling met een buitenlandse school.

example meetup in imedu
Screenshot van een bijeenkomst in imedu

Omdat dit meer lijkt op een fysiek evenement, zal je als voorbereiding vooral moeten nadenken over de opzet, de agenda en de indeling van de ruimte. Een voorbeeld is een tentoonstelling van projectresultaten, waarbij studenten of leerlingen hun werk demonstreren op een virtuele beurs. Maar je kunt ook denken aan een ontmoeting met leerlingen van een andere school, om bijv. een buitenlandse taal te oefenen of te leren van elkaars cultuur.

Net als bij een fysiek evenement draait het om goede communicatie vooraf en een duidelijke agenda voor eventuele gezamenlijke (deel)activiteiten. Die kunnen dan weer ingevuld worden met andere lesvormen, zoals een instructie of groepswerk.

Ontwerp & creatie

Deze lesvorm is vooral gericht op het zelf creëeren van 3D ruimtes, objecten en ervaringen. Met imedu kunnen leerlingen namelijk ook zelf lesomgevingen, kunstprojecten of 3D objecten maken; die iedereen dan weer zelf kan ervaren in dezelfde omgeving!

example spoke design tool
Een virtuele ruimte wordt gemaakt met de Spoke design tool. Deze is with imedu

Er zijn verschillende mogelijkheden om leerlingen kennis te laten maken met 3D ontwerp. De meest eenvoudige is om zelf ruimtes aan te passen of maken met behulp van de geïntegreerde ‘Spoke’ editor. Dit is een relatief eenvoudige applicatie waarmee je met kant-en-klare bouwblokken, geluidsfragmenten en afbeeldingen je eigen ruimte kan samenstellen.

Wil je echt zelf gaan ontwerpen, dan kun je aan de slag met 3D software. Een zeer krachtig (maar daardoor ook complex) open source programma is Blender. Hiermee kun je vrijwel alles maken van een simpele kubus tot een 3D animatiefilm, en er zijn ook veel online tutorials te vinden. Houd wel rekening met een leercurve van minimaal enkele weken voor een eerste resultaat.

Zoals je ziet is ‘virtueel onderwijs’ dus echt veel meer dan een virtueel leslokaal, of een bezoekje aan een vulkaan. Met creatieve leservaringen creëer je meer uitdaging, motivatie en zelfstandigheid voor je leerlingen. En daarmee maak je als docent tegelijk meer tijd vrij voor de leerlingen die wat extra hulp nodig hebben.

Probeer het zelf op imedu, of meld je aan voor een demo als je nog geen account hebt!

  • Op onze helpdesk vind je een meer uitgebreide vorm van dit artikel.

Similar Posts